
Zanim wyruszysz w podróż autem, sprawdź, czy masz w nim wszystko, co niezbędne. Co wchodzi w skład obowiązkowego wyposażenia samochodu w Polsce? Co musisz zakupić przed wyjazdem poza granice kraju? W każdym państwie mogą obowiązywać inne wymagania w tym zakresie!
Wyposażenie samochodu przez producenta
Producent pojazdu mechanicznego powinien wyposażyć go w odpowiednie systemy i elementy bezpieczeństwa. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia, wydane na podstawie przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym, dokładnie to reguluje.
Z § 11 wynika, że pojazdy w Polsce muszą być wyposażone w:
- numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) albo numer nadwozia, podwozia lub ramy, który powinien być umieszczony w sposób trwały na nadwoziu, ramie lub innym, podstawowym elemencie konstrukcyjnym;
- tabliczkę znamionową;
- samoczynne wycieraczki przedniej szyby – muszą zapewniać odpowiednie pole widzenia;
- urządzenie do zmywania przedniej szyby;
- prędkościomierz umieszczony w polu widzenia kierowcy, wyskalowany w km/h albo jednocześnie w km/h i mph oraz licznik przebiegu pojazdu (drogomierz);
- lusterka albo równoważne inne urządzenia do widzenia pośredniego: może to być kamera-monitor, która zapewni Ci niezbędną dla zachowania bezpieczeństwa ruchu widoczność do tyłu – pojazd musi mieć co najmniej jedno lusterko zewnętrzne po lewej stronie, jeśli chodzi o auta osobowe i motocykle, albo co najmniej dwa lusterka zewnętrzne, jedno po lewej i jedno po prawej stronie – w odniesieniu do pozostałych pojazdów oraz samochodu osobowego ciągnącego przyczepę i samochodu osobowego, gdzie lusterko wewnętrzne nie zapewnia dostatecznej widoczności do tyłu;
- sygnał dźwiękowy o ciągłym i nieprzeraźliwym tonie (klakson) o poziomie dźwięku mierzonym podczas postoju pojazdu z odległości 3 m, nie mniejszym niż 90 dB w odniesieniu do samochodów osobowych;
- punkty kotwiczenia pasów bezpieczeństwa – na przednich i tylnych siedzeniach;
- pasy bezpieczeństwa na siedzeniach wyposażonych w punkty kotwiczenia;
- zagłówki na każdym zewnętrznym przednim siedzeniu;
- błotniki lub inne elementy nadwozia lub podwozia, o szerokości takiej jak co najmniej szerokość opony, a w przypadku kół bliźniaczych – o szerokości nie mniejszej niż odległość między zewnętrznymi krawędziami opon;
- tzw. fartuchy przedłużające tylne błotniki od tyłu albo umieszczone dalej od kół niż błotniki;
- urządzenie zabezpieczające przed użyciem pojazdu przez osoby nieuprawnione;
- trójkąt ostrzegawczy, przeznaczony do ostrzegania o obecności unieruchomionego pojazdu;
- gaśnica, która powinna być umieszczona w miejscu łatwo dostępnym, jeśli zajdzie potrzeba jej użycia;
- tłumik wydechu – dotyczy pojazdów spalinowych, wylot rury wydechowej nie może być skierowany w stronę otworów wlotowych urządzeń wentylacji;
- miejsce na umieszczenie tablic rejestracyjnych o odpowiednich wymiarach i kształcie;
- zaczep do holowania z przodu i z tyłu pojazdu;
- podpórkę czy podpórki zapewniające stabilne ustawienie pojazdu na podłożu, zgodną z przepisami o homologacji pojazdów;
- uchwyt lub uchwyty dla pasażera zgodne z przepisami o homologacji pojazdów;
- ogumienie pneumatyczne o nośności dostosowanej do nacisku koła oraz dostosowane do maksymalnej prędkości pojazdu.
Producent przed wprowadzeniem auta na rynek musi spełnić szereg norm bezpieczeństwa i w pierwszej kolejności uzyskać homologację pojazdu.
7 lipca 2024 roku wprowadzono w Unii Europejskiej nowe obowiązkowe wyposażenie samochodu. Obecnie sprzedawane na terenie UE samochody muszą mieć m.in. czarną skrzynkę (EDR – Event Data Recorder) i system ISA (Inteligentny asystent prędkości) i system DDAW (Driver Drowsiness and Attention Warning) wykrywający zmęczenie kierowcy. Każde nowe auto musi być poza tym wyposażone przez producenta w elementy umożliwiające ewentualny montaż blokady alkoholowej.
Obowiązkowe wyposażenie samochodu w Polsce
Jeżeli chodzi o zakup auta używanego, nie możesz mieć pewności, czy spełnia najnowsze standardy. Jakie jest obowiązkowe wyposażenie samochodu? Pojazd zarejestrowany w Polsce musi być wyposażony w:
-
Sprawną gaśnicę o pojemności co najmniej 1 kg z ważną homologacją – eksperci zalecają, by była to gaśnica typu min. BC, czyli umożliwiająca gaszenie płynów i gazów lub ABC, która służy do gaszenia płynów, gazów i ciał stałych.
-
Trójkąt ostrzegawczy ze znakiem homologacji – potrzebny jest do oznakowania niesprawnego pojazdu lub miejsca kolizji czy wypadku na drodze i informuje innych kierowców o przeszkodzie.
-
Tablicę rejestracyjną – czytelną, oświetloną, w żaden sposób niezasłoniętą oraz prawidłowo zainstalowaną.
Zadbaj o to, aby gaśnica była umieszczona w miejscu, w którym masz do niej łatwy dostęp. Powszechnie popełnianym błędem jest wożenie gaśnicy, np. w bagażniku.
Obowiązkowe dokumenty, które musi mieć ze sobą kierowca
Polscy kierowcy od 1 października 2018 roku zwolnieni zostali z obowiązku wożenia w aucie dowodu rejestracyjnego pojazdu oraz papierowego potwierdzenia ważności opłacenia składki na ubezpieczenie OC. Pamiętaj jednak, że brak obowiązkowego ubezpieczenia wiąże się z karą za brak OC.
Natomiast od 5 grudnia 2020 roku nie musisz wozić prawa jazdy. Natomiast najlepiej, jeśli masz przy sobie jakiś dokument tożsamości.
Jaka kara grozi za brak obowiązkowego wyposażenia samochodu?
W przypadku gdy nie masz w samochodzie gaśnicy, trójkąta ostrzegawczego czy tablicy rejestracyjnej, możesz otrzymać mandat. Zostanie on nałożony za brak lub nieprawidłowy przewóz czy użytkowanie obowiązkowego wyposażenia pojazdu. Wysokość mandatu zależy od rodzaju popełnionego przewinienia i wynosi w 2024 r:
-
od 20 do 500 zł – za brak gaśnicy lub trójkąta ostrzegawczego w samochodzie,
-
100 zł – za niedopełnienie obowiązku utrzymania tablic rejestracyjnych w należytym stanie (czystych, czytelnych),
-
500 zł – za zakrycie lub ozdabianie tablic rejestracyjnych,
-
300 zł – za montaż zmniejszonych tablic, pomimo że pojazd ma miejsce na standardowe tablice rejestracyjne,
-
500 zł – za umieszczenie tablic rejestracyjnych w miejscu do tego nieprzeznaczonym.
Brak obowiązkowego wyposażenia samochodu a badanie techniczne
W Twojej gestii leży zadbanie o właściwy stan techniczny samochodu i znajdujących się w nim urządzeń. Diagnosta w Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów, podczas okresowego badania technicznego, z pewnością zauważy brak obowiązkowych elementów wyposażenia i nie zaliczy badań, przez co samochód nie będzie dopuszczony do ruchu.
Jakie jest obowiązkowe wyposażenie samochodu za granicą?
W każdym kraju zestaw obowiązkowego wyposażenia samochodu osobowego może być trochę inny. Pamiętaj jednak, że zgodnie z postanowieniami Konwencji Wiedeńskiej pojazd musi być wyposażony w elementy, które są obowiązkowe w kraju jego rejestracji. Jeśli więc podróżujesz do Czech, Niemiec, Włoch, Hiszpanii czy Skandynawii, własnym samochodem musisz teoretycznie mieć jedynie trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę oraz oczywiście tablice rejestracyjne.
Niestety, ale nie zawsze przepisy Konwencji Wiedeńskiej są honorowane za granicą i tamtejsza Policja może stosować lokalne prawo jako wiążące również dla zagranicznych kierowców. Warto więc samodzielnie doposażyć samochód w dodatkowe akcesoria wymagane w danym państwie, do którego się wybierasz. Najczęściej będzie to apteczka i kamizelka odblaskowa. Przykładowe obowiązkowe wyposażenie auta w poszczególnych krajach w Europie jest następujące:
-
trójkąt ostrzegawczy – wymagany w Belgii, Danii, Finlandii, Holandii, Szwajcarii, Szwecji i na Węgrzech;
-
trójkąt ostrzegawczy i kamizelka odblaskowa – wymagane we Francji, Norwegii, Portugalii, na Słowacji i we Włoszech;
-
trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa (tylko w pojazdach powyżej 3,5 tony), gaśnica – w Rumunii;
-
trójkąt ostrzegawczy, apteczka i gaśnica – w Grecji, na Łotwie i na Malcie;
-
trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa, apteczka – wymagane w Austrii i Niemczech;
-
trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa, apteczka i gaśnica – wymagane w Bułgarii i na Litwie;
-
trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa, apteczka, żarówki zapasowe (z wyłączeniem samochodów wyposażonych ze światłami ksenonowymi, neonowymi lub LED) – wymagane w Chorwacji;
-
pasy bezpieczeństwa i apteczka – w Czechach;
-
dwa trójkąty, kamizelka odblaskowa, koło zapasowe i zestaw niezbędny do jego wymiany – w Hiszpanii;
-
trójkąt ostrzegawczy, kamizelka odblaskowa, gaśnica, apteczka (tylko w samochodach firmowych), kliny zabezpieczające koła – w Estonii.
Nieobowiązkowe elementy, które warto mieć w samochodzie
Pomimo że musisz mieć jedynie trójkąt ostrzegawczy, gaśnicę czy tablice rejestracyjne, warto zadbać także o inne elementy wyposażenia samochodu. Są to m.in.
-
Apteczka – przydatna do udzielenia pierwszej pomocy osobom poszkodowanym. Powinny się w niej znaleźć: rękawiczki ochronne, bandaże i plastry z opatrunkiem, środek dezynfekujący, opaska uciskowa, chustka trójkątna, koc termoizolacyjny czy ustnik służący do przeprowadzenia procedury sztucznego oddychania.
-
Kamizelka odblaskowa – zwiększa ona widoczność osób znajdujących się poza autem, zwłaszcza po zmroku. Kiedy dojdzie do unieruchomienia pojazdu, kierowca i pasażerowie stają się pieszymi i powinni poruszać się po zmroku w odzieży z elementami odblaskowymi.
-
Zestaw narzędzi, które umożliwią przeprowadzenie prostej naprawy na wypadek awarii w czasie jazdy.
-
Zestaw żarówek samochodowych – warto wiedzieć, jakie żarówki będą potrzebne w Twoim aucie i kupić odpowiedni zestaw.
-
Zestaw bezpieczników – podobnie jak w przypadku żarówek.
-
Sprawne koło zapasowe lub tzw. zestaw dojazdowy naprawczy.
Najczęściej zadawane pytania
Czy kamizelka odblaskowa jest obowiązkowa w wyposażeniu samochodu?
W Polsce kamizelka odblaskowa nie zalicza się do obowiązkowego wyposażenia samochodu.
Co trzeba mieć w samochodzie podczas kontroli policji?
Podczas kontroli policji w samochodzie powinieneś mieć dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość, oraz obowiązkowe elementy wyposażenia samochodu – trójkąt ostrzegawczy i gaśnicę.
Czy trzeba mieć przy sobie dowód rejestracyjny?
W Polsce nie ma już wymogu posiadania w samochodzie dowodu rejestracyjnego pojazdu.